ओमप्रकाश चाैधरी/
सेढवा । बिगत केही बर्षदेखि पर्सा जिल्लामा खेतियोग्य जमिन कम हुँदै गइरहेका छन । खेतीयोग्य जमिनहरु अन्य कार्यको लागि प्रयोग हुन थालेपछि खद्यान्न उत्पादन गरिने जग्गा कम हुँदै गएका हुन ।
जिल्लाका ग्रामीण भेगमा हुलाकी राजमार्ग, जनता सडक, गण्डक सडक तथा बीरगंज-पोखरिया-भिस्वा सडकको निर्माण कार्यसँगै यस क्षेत्रका खेतीयोग्य जमिन मासिन थालेका छन । खेतीयोग्य जमिनमा देशका धनाढ्य तथा उद्योगपतिहरुले बिभिन्न किसिम्मका उद्योग, कलकरखाना, कुखुरापलन, गाईभैसी पालन तथा प्लटिङ्ग गर्न थालेपछि खेतीयोग्य जमिन मासिन थालेका छन ।
यी सडकखण्डहरुको आसपासमा रहेका खेतीयोग्य जमिन खरिद गरी अहिले बाझै राखेका छन । पटेर्वासुगौली गाउँपालिका वडा नं ५ मा रहेका हुलाकी राजमार्गसंगै रहेका मनिहर्वा र निचुटाको बीचमा खरिद गरिएका करिब २५ बिघा जमिन अहिले बाझै रहेका छन ।
त्यस्तै जिराभवानी गाउँपालिका वडा नं. ४ मा चिनी कारखानाका लागि ३५ बिघा जमिन खरिद गरिएको स्थानियले जनाएका छन । साथै जिराभवानी गाउँपालिका वडा नं. २ मा बिद्युत उत्पादनका लागि करिब दश बिघा खेतीयोग्य जमिनमा सोलार प्लान्ट स्थापना भइरहेका छन ।
खासगरी हुलाकी राजमार्गमा पर्ने जग्गा उद्योग संचालनका लागि सयौं बिघा खेतीयोग्य जमिन खरिद गरिएका स्थानियले जनाएका छन । कतिपय जग्गामा उद्योग पनि संचालन भइसकेका छन । त्यस्तै ठोरी, पटेर्वासुगौली, सखुवाप्रसौनी गाउँपालिका तथा पर्सागढी नगरपालिका र बीरगंज महानगरपालिकाको खेतीयोग्य जमिनमा पोल्ट्री फार्महरु संचालनमा आएका छन ।
त्यस्तै कतिपय स्थानमा घर बनाउन प्लटिङ्ग तथा खेतीलाई बिस्तापित गरी बगैचा तथा मत्स्य पालनका लागि पोखरी निर्माण गरिएका छन । कृषि ज्ञान केन्द्र पर्साको तथ्याङ्ग अनुसार पर्सामा ५४ हजार ७ सय ३२ हेक्टर जमिन खेतियोग्य रहेका केन्द्रका सूचना अधिकारी उमेश थापाले बताए ।
जसमध्ये आर्थिक बर्ष २०७९/८० सालमा ४७ हजार १ सय ३० हेक्टर जमिनमा खेती भइरहेको र बाकी जमिनमा बगैचा तथा पुराना पोखरी र जलाश्य रहेका केन्द्रका सूचना अधिकारी थापाले बताए ।
अहिले प्लटिङ्ग, उद्योग संचालन र थप नया पोखरी निर्माण गर्ने तथा पोखरी निर्माण लगायतका क्रियाकलापका कारण हजारौ बिघा खेतीयोग्य जमिन मासिएको कृषि ज्ञान केन्द्रका प्रमुख कमलदेव कुशवाहाले जानकारी दिए । दिन प्रति दिन जनसंख्या बृद्धि भइरहेको र खेतीयोग्य जमिन कम हुँदै गएका कारण भबिष्यमा खद्यान्न संकट हुने प्रमुख कुशवाहाले बताए ।
हाल पनि पर्सा जिल्लामा आवश्यकता अनुसार उत्पादन नभएका, जसका कारण भारतीय बजारबाट खद्यान्न आपूर्ति भइरहेको प्रमुख कुशवाहाले बताए ।
कृषिबाट खद्यान्न आपूर्ति गर्न जग्गामा बार्षिक तीन/चार बाली लगाई खद्यान्न उत्पादन गर्ने तथा उत्पादन बढाउन उन्नत जात (हाई ब्रिड) जातका बिऊबीजन प्रयोग गर्न आवश्यक रहेका प्रमुख कुशवाहाले बताए । यसकालाई बीऊबीजन, रासायनिक, सिचाई लगायतका आधारभूत आवश्यकता सरकारले पूरा गर्न जरुरी रहेका प्रमुख कुशवाहाले बताए ।